Antikanın Yaşı
Antikanın Yaşı. Küçüklerimize, yeni neslimize aile buluşmalarında bir masa etrafında toplanılarak yapılan sohbetlerin baş konusudur mazide yaşanan güzellikler , dedelerimize kendi dedelerinden miras kalan hikayeler. Özellikle günümüzün teknolojisinde yetişen gençlerimiz, küçüklerimiz merak ederler hep o soba başında geçen günleri. O günleri yad etmekte hep aile büyüklerine düşer. O sohbetlerde baş ucunuzda bulunup size o günleri yaşatacak eskiden günümüze bir aracı olacak olan nesnelerdir antikalar. Sadece bir ürün gözüyle bakılmaması gerekir antika ürünlere. Bir hikayesi vardır onların, dile gelemeseler de bilirsiniz ne günlerden geçtiğini hangi ellerde bir sanat eserine dönüştürüldüğünü, ülkemizin hangi olaylarına şahit olduğunu. Siz büyük bir iştahla anlatırken o günlerde neler yaşanmış neler görmüş bu ülke, tam karşınızdan size göz kırpacak belki de bir antika saat. Yada siz büyük büyük dedelerinizin zamanında ahşabın çok ön planda olduğunu anlatırken ahşap antika sehpalardan çaylarınızı yudumlayacaksınız. Böylece hep destekleyecek sizi antika ürünleriniz.
Böylesi değerli bir objeye günümüzde yeterli önem verilmiyor. Bunun da en önemli sebebi gereken bilincin kazandırılamamış olması. Bu bilincin kazandırılması için herkes üzerine düşen görevi yerine getirmeli. Önce aileler çocuklarını bu bilinçle yetiştirmelidir. Ardından okullarda desteklenmelidir. Hayatın her kademesinde pekiştirilmelidir. Böylece tarihimiz 100 yıl sonra da 500 yıl sonrada aynı bilinçle korunmaya devam edilecektir.
Bizim için bir çok manevi değeri bulunan tarihimizden günümüze köprü görevi gören antikalarımızın yaşını, dönemini hepimiz merak ederiz. Bu değerli ürünlerin hangi dönemi yansıttığını çeşitli araştırmalar yardımıyla uzmanlar saptayabilir. Kesin bir tarih vermek çoğu zaman mümkün değildir. Fakat yakın bir tarihi uzman kişiler tarafından saptanır. Fakat oldukça detaylı ve zorlu bir işlemdir.
Antikalarımızın yaşlarını öğrenmek için her dönem farklı yöntemler kullanılmıştır.
Antikaların yaşını belirlemek için kullanılan çeşitli yöntemler vardır
Arkeoloji çalışmalarının yeni başladığı, antika eserlerinin yeni yeni gün ışığına çıkmaya başladığı dönemlerde karşılaştırmalı tarihleme yöntemi ile eserlerin yaşları belirlenmeye çalışılırdı.
Antikanın Yaşı
Karşılaştırmalı tarihleme yönteminin türleri mevcuttur ;
Stratigrafi (arkeolojik tabakalar) yöntemi : Bu yöntem bir alanın içerisinde tabakalara ayrıldığını, alt katmanlara indikçe daha eskiye gidildiğini söyler. Böylece her katmanda bulunan antik eşyaların yaşını tahmin etmede bize yardımcı olur.
Dizileme yöntemi: Bu yöntemde eserler detaylı inceleme sonucu kronolojik olarak sıralanır. Antik eserlerin biçimleri, şekilleri, sayıları eserlerin yaşını belirleme yardımcı olur.
Karşılaştırmalı tarihleme yönteminin bazı noksanları mevcuttur.
- Nesnelerin arasındaki ilişki yetersiz olma ihtimali var,
- nesneler yer değiştirmiş olma ihtimali var,
- yada doğru bilgi vermeme ihtimali var.
Bir diğer yöntem ise kesin tarihlemedir, kesin tarihlemenin de bazı çeşitleri mevcuttur.
Radyokarbon Tarihleme: Oldukça ünlü bir tarihleme yöntemi olan radyokarbon tarihleme 1940’lı yıllarda geliştirilmiştir. Bu yöntemde çeşitli analizler yardımıyla antik eserlerin yaşları hesap. Hatta bu yöntem ile radyoaktif karbon bozulmaları da ölçülebiliyor. Bu yöntemin bazı dezavantajlarıda vardır tabi ki, 62.000 yaşından daha büyük olan antikalarda ölçümleme yapamıyor olması bu duruma örnektir.
Termolüminesans yöntemi: Kristal minerallerin kaç yılda ısınabildiğini ölçer. Böylece yaş hesaplaması mümkün hale gelir. Bu yöntem ile tortul tabaka, seramik ve diğer materyallerin yaşı ortaya çıkar.
Dendrokronoloji yöntemi: Hammaddesi ağaç olan eserlerin yaşlarını belirlerken kullanılan halka sayma yöntemidir.
Kesin tarihleme yönteminde kullanılan tekniklerin;
- Oldukça masraflı olması
- Kesin doğru tarih verememe ihtimali
bu yöntemini dezavantajları arasındadır.
Antik ürünlerin yaşı hesaplanırken daha doğru ve daha gerçeğe yakın sonuçlar elde etmek için bu yöntemler bir arada kullanılmalı ve birbirinden destek almalıdır. Kesin tarihleme yöntemi yapmak için kazı çalışmaları ön koşuldur. Kesin tarihleme yöntemlerinde kazı bulguları kullanılır.
Antikanın Yaşını Bulma